24 september 2014

Kinderbrief

Misschien heb je er iets van meegekregen: de actie voor de vrijlating van de Saoedi-Arabische blogger Raif Badawi door Amnesty International. Heel in het kort: deze man heeft een krankzinnige, middeleeuwse straf gekregen louter en alleen omdat hij dingen schreef die de Saoedische overheid als 'kritisch' beschouwd. En in Saoedi-Arabië is het niet toegestaan om kritisch te zijn. Een bijzonder onverkwikkelijke kwestie, waarvan het terecht en goed is dat Amnesty er ophef over maakt. Voor meer uitgebreide informatie kun je dit artikel raadplegen.

In dat artikel wordt ook verwezen naar een brief die de zoon van deze blogger zou hebben geschreven aan Amnesty, en die door Amnesty gebruikt wordt om aandacht voor de zaak te krijgen. Op Facebook heb ik hem al een aantal keer zien langskomen.

Het is die brief die me bezig houdt. Het is een hele goede brief. Onder een tekening van het Amnesty logo staat de handgeschreven tekst 'Ik houd van jullie omdat jullie mijn vader helpen'. In het Frans, zij het niet foutloos. En sommige 'a's zijn getekend als hartjes. Voor een groter screenshot zie bovengenoemd artikel. Erg aangrijpend. Er spreekt verdriet en dankbaarheid van een kind uit, wie is daar niet gevoelig voor?

Ik zal de eerste zijn om toe te geven dat ik soms al te sceptisch kan zijn. Maar ik weet ook hoe aandacht genereren in de (sociale) media een beetje werkt. En mijn eerste gedachte bij het zien van die brief was: dit is nep. Een publiciteitsstunt van Amnesty.

Ik zal uitleggen waarom. Raif Badawi, die in Saoedi-Arabie woonde, werd in 2012 gearresteerd. Zijn zoontje was toen maximaal 9. Deze leeftijd staat onder de familiefoto in bovengenoemd artikel, maar er staat niet bij uit welk jaar de foto is. Hij is nu dus op zijn hoogst 12, en waarschijnlijk jonger. Zijn vader blogde in het Arabisch, en in Saoedi-Arabië wordt verder -bij mijn weten- geen Frans gesproken.

Vragen die in mij opkwamen bij het zien van die brief:
  • Hoe kan een jongetje van 12 in het Frans een brief schrijven als hij die taal niet machtig is? Krijgen ze dat in Saoedi-Arabië op school? Niet waarschijnlijk, zeker niet zo jong. Hij woont tegenwoordig in Canada, dat weliswaar Franstalige delen kent, maar zou Arabisch of zelfs Engels niet meer voor de hand liggen?
  • Is het niet merkwaardig voor een jongetje van 12 om van een organisatie, een abstract begrip, te 'houden'? Dat je hen een brief schrijft om hen dat te vertellen? Is het niet logischer dat hij dat zou doen aan degene van Amnesty met wie hij in de praktijk contact heeft?
  • Is het niet merkwaardig dat deze tekst de enige tekst is die er op de brief staat? Geen aanhef, geen datum, niets? Ik begrijp heus dat een kind van 12 geen formele brieven schrijft, maar zelfs geen naam eronder?
  • Is het niet merkwaardig voor een jongetje van 12 om hartjes te gebruiken in zijn tekst?
  • Is het niet al te toevallig dat hij het Amnesty logo erbij getekend heeft, en er 'Amnesty' onder heeft geschreven, zodat meteen duidelijk is over welke organisatie de brief gaat? Dat dus niet alleen over de tekst (woordkeuze, spelfouten, hartjes) is nagedacht, maar ook over de grafische elementen (logo, wederom die hartjes)?
Ik denk, dat de brief niet echt is. In elk geval niet die aandoenlijk spontane brief van het zoontje dat zijn liefde en dankbaarheid uitspreekt, die Amnesty ons wil doen geloven dat hij is. Ik vind hem te mooi, publicitair te perfect.

Ik denk ook, of hoop in elk geval, dat hij wel degelijk echt van zijn hand is. Als iemand er namelijk achter zou komen dat een medewerker van Amnesty het heeft geschreven, zou dat tot een schandaal leiden dat de zaak zou schaden. En het is slechts een kwestie van vragen: 'Tirad', want zo heet hij, 'heb je die brief geschreven?' Waarbij de vragensteller waarschijnlijk als ongevoelige, cynische eikel beschouwd zou worden, maar dat is hier niet relevant.

Mijn hypothese is, dat Amnesty hem hier met -hopelijk zachte dwang- toe verleid heeft. Dat hij in opdracht, of in elk geval verzoek, van Amnesty dit briefje schreef. Misschien wel heeft overgeschreven van een voorbeeld. Een voorbeeld dat een PR-medewerker hem aanreikte. Een vrouwelijke PR-medewerker, want 'a's in hartjes veranderen?

Ik realiseer mij dat dit een cynische kijk op de zaak is. Maar om publiciteit te genereren zijn er wel ergere middelen gebruikt. En ik hoop dat ik het helemaal fout heb.

2 opmerkingen:

Marjo Bendermacher zei

Amnesty zou nooit zoiets doen!!
Zijn vrouw studeert Frans sinds december 2013 en hun zoon zal ook op een Franstalige school zitten. Het is mogelijk dat hij iets heeft willen doen en dat zijn moeder hem hierbij geholpen heeft.
En het zijn geen hartjes hoor, kinderen schrijven vaker een o op deze manier, het begin en het einde van de letter sluiten niet goed op elkaar aan.
Mijn inziens is in deze zaak van leven of dood een dergelijke kritiek van u niet gepast. Schaam u!!

Arno van Boven zei

Beste Marjo,

Heeft u zich ervan vergewist dat ik uiterste terughoudendheid heb proberen te betrachten? Dat ik de ernst van de zaak reeds in de eerste alinea benadruk? Dat ik ook mijn twijfels expliciet in twijfel trek?

Ik waardeer uw inhoudelijke bijdrage, maar om 'schaam u' te roepen gaat mij wat ver.

Mijns inziens is het goed om, ook als het 'dead give-away' goede doelen betreft, alert te blijven.

Daar schaam ik mij niet voor.