10 april 2010

Chocoladefeest

"Bel ik gelegen?" Als je een beetje decorum en fatsoen hebt, dan vraag je dat. Het was zaterdag, tegen het middaguur. Ik had net Toos en Truus uit het bejaardentehuis opgehaald. Aangezien ze beide slecht ter been zijn, was het nog een hele toer om hun luiers uit te krijgen. De verwarming stond op graadje achterlijk hoog, en ik was al de hele ochtend bezig geweest met het neerleggen van het zeil en het opstellen van de lampen en andere apparatuur. En ik had net mijn twee laxeerpillen en die ene blauwe ingenomen. Ik was helemaal klaar om te beginnen aan de opnamen van "Hete Oma's 9: Chocoladefeest!". Gaat de telefoon. Of ik andere energie wou. Goedkoper en zo. Daar sta je dan, de billen krampachtig samenknijpend. Flikker op, mens, leer eerst fatoenlijk nederlands, en ik heb al prima energie, nooit klachten, doet het altijd, en op zondag krijg ik er twee.

Okee, ik geef toe, sommige stukjes van dit verhaal zijn niet echt gebeurd. Maar ze bellen wel altijd ongelegen. En bieden iets aan waarvan je toch niet kan overzien of het voordelig(er) is. Want kleine lettertjes kun je over de telefoon niet horen. Waarom hebben we meerdere energieaanbieders nodig? Waarom is dat niet gewoon in handen van de staat? Wat voor nut heeft het, dat tien bedrijven van dezelfde energiecentrale inkopen, en dat dan weer aan jou verkopen. Het kan aan mij liggen, maar alles in mij roept: onhandig! Hetzelfde heb ik met het openbaar vervoer. Honderd maatschappijen, tienduizend soorten kaartjes, alleen te gebruiken bij die afzonderlijke honderd maatschappijen. Onhandig! Of de post. Vroeger kreeg je eens per dag post, bezorgd door mensen die je door de jaren heen persoonlijk leerde kennen. Nu krijg je vier keer per dag post, bezorgd door onderbetaalde illegalen die niet kunnen lezen, en die zijn aangenomen omdat ze al bewezen hebben hard te kunnen rennen. ONHANDIG!

Privatisering, hoe meer je ervan hebt, des te groter wordt de chaos. Er is niks mis met marktwerking, maar er zijn zaken, die in ieders belang zijn. Het belang van wat zo mooi 'de maatschappij' heet. En ik ken niet één commercieel bedrijf dat maalt om het welzijn van 'de maatschappij'. Het sluit elkaar per definitie uit. Waar geld valt te verdienen, vervalt ethiek, en menselijkheid, en medelevendheid. Want geld verdienen, dat is nu eenmaal zorgen dat je meer uit die ene pan op jouw bord krijgt dan de ander. Als je het handig doet, dan geef je de mensen er nog een goed gevoel bij ook. Dat weten we met zijn allen, dat is ook niet erg, zo lang die pan, die basis, maar behouden wordt. Door een overheid die we zelf kunnen kiezen.

Op het moment dat je elke vorm van cohesie uit een gemeenschap haalt, alles wat mensen het gevoel heeft -letterlijk- samen te leven, dan creeer je een maatschappij waarin het ieder voor zich is. Waarin iedereen uitsluitend zijn eigenbelang nastreeft. Niet omdat iedereen dat fijn vindt, maar omdat iedereen wel moet.

Het sneue is, dat we -zeg- tussen 1950 en 1980 nu juist een samenleving hadden, waarin dat besef leefde. Ik vind het best jammer dat dat inmiddels zo veranderd is. Het zal ook wel weer terug veranderen. Maar dat soort zaken duurt altijd zo lang.

8 april 2010

Atjar

Mijn eega is -zeer onSurinaams- niet van het koken. We zijn allebei niet van het schoonmaken. En ik ben wel van het koken. Voelt u hem? Ik heb dus het beste van twee werelden. En als je zelf kookt, eet je elke dag iets wat je lekker vindt.

Nou vind ik koken dus best leuk, maar het valt nog niet mee om elke dag wat te verzinnen. Het is ook weer niet dat ik een groots kok ben, die gepassioneerd dingen uitprobeert. Niks op tegen, maar onze keuken is niet enorm, en hij staat evenmin vol met allerlei handige apparaten, zoals een keukenmachine. Alles op de hand, ja ja. Het dient gezegd, toen ik hier een jaar of wat geleden introk betekende dat meer dan een verdubbeling van het beschikbare kookgerei, dat dan weer wel. Maar goed, we zijn maar met zijn tweeen, en dat betekent ook dat je enigszins beperkt bent in wat je aan ingredienten kunt aanschaffen. Sommige dingen zijn nu eenmaal te groot of teveel voor een tweepersoons huishouden. Op TV zie je kookprogramma's, en het verbaast me altijd hoeveel ingredienten die 'standaard' in huis zeggen te hebben. In koelkasten en diepvriezers die het formaat van de onze ruim overtreffen.

Vandaag was zo'n dag, dat ik weinig inspiratie had. Dat ik tot tweemaal toe werd gebeld over opdrachten die niet doorgingen, hielp ook niet. Maar moeder de vrouw wil bij thuiskomst wat eten, en ik uiteindelijk ook. Wat o wat te verzinnen?

Dan neem ik plaats voor de voorraadkast, en monster ik wat er nog in huis is. Aan diverse curry-pasta's geen gebrek. Ik ben erg van de curry's. Mijn favoriete keuken is de Indiase. Ik wil geen kaart zien, ik wil vindaloo, met kip of garnalen. Met naan, saag en daal. Als ik aan het eind van de avond ongecontroleerd zwetend en enigszins licht in mijn hoofd de tent uitstap, dan ben ik een gelukkig mens.

Dus curry was een optie. Ware het niet dat we dat al meermalen hadden gegeten deze week. Nu even niet. En voor het marineren van een nog bevroren visje was het al te laat.

Dan maar zoet-zuur. Dat gaat ook lekker snel. Het volgende prutje duurt een kwartier om te maken. Men neme, voor 2 personen:

250 diepvriesgarnalen of 1 grote kipfilet
1 pot atjar tjampoer a -weet ik veel- 400 gram? Elk merk volstaat.
1 bolletje gember
een handvol rozijnen
1 blikje tomatenpuree
3 eetlepels ketjap manis
1 middelgrote ui, liefst rood
1 teen knoflook
1 eetlepel van iets lekker scherps, ik nam Madame Chenet picallily van Lekker Bekkie (zeer heet!)

Voor de bereiding hoef je ook niet te hebben gestudeerd. Gooi rijst in een pan met water en breng aan de kook, draai vuur zacht en laat gaar worden. Dat duurt ongeveer 15-20 minuten en je hebt de hoeveelheid water natuurlijk zo gegokt dat afgieten niet nodig is. Leve de rijstkoker, ik hanteer 1 rijst, 1 1/2 water. Als je kip hebt, snijd die in stukjes, voeg wat olie en maismeel (maizena) toe, meng even, en braad vervolgens 2 minuten aan. Snipper de ui en braad die ook aan bij de kip. Of solo, in wat olie, als je liever garnalen wilt. Gooi de atjar erbij, samen met de knoflook, de rozijnen, de gember, de ketjap, de scherps en de tomatenpuree. Breng het geheel aan de kook en gooi -indien van toepassing- de garnalen erbij. Zet het vuur laag en wacht tot de rijst gaar is. Hop, klaar. Serveertip: met van die twijfelachtige magnetron-papadams, dan lijkt het nog wat.

Hoe scherp je iets wilt is uiteraard aan jou. Sambal werkt ook prima, maar niet van die vieze Oelek van Conimex hoor! Tsk! En laatst had ik nog wat druiven over die voor onmiddelijke consumptie wel een beetje over tijd waren. Doen het ook prima, in plaats van rozijnen.

Zo kwam het, dat wij vandaag op de bank voor de TV toch nog iets aten dat een beetje ergens op leek, volgens onze eigen standaarden uiteraard. En eenpansgerechten zijn Farmville-vriendelijk. Je moest eens weten hoe belangrijk dat kan zijn.