Publieke omroep

De sensatiezucht van Pauw & Witteman stuit me in toenemende mate tegen de borst. Het valt me dikwijls op dat het de gasten zijn die de nuance moeten brengen, op veelal insinuerende vragen van de presentatoren. En dat zijn dan mensen die zijn uitgenodigd om op TV hun verhaal te doen, dus die zijn bepaald niet geselecteerd op nuance. Is het een poging van 'de publieken' om te concurreren tegen de -overwegend- onderbuikjournalistiek van de commerciëlen? Zo ja, waarom? Zeker in het licht van de voorgenomen bezuinigingen op de publieke omroep vind ik dat interessant. Mijns inziens heeft de publieke omroep, in elk geval tegenwoordig, slechts één taak: informatieoverdracht. Achtergronden. Nuance. Zonder reclame.

Voor vermaak, sensatie, aluhoedjes en heksenjachten hebben we de commerciëlen en sociale media (die ik daarmee tekort doe, maar toch). Ik vind dan ook dat puur ter vermaak-programma's als Boer zoekt vrouw en Lingo geen bestaansrecht hebben binnen het publieke omroepbestel. Programma's als Sesamstraat, Het Klokhuis, Tegenlicht, Keuringsdienst van Waarde, Zomergasten en zo meer, die educatief zijn of achtergrondinformatie bieden, wel. Dat zijn relatief dure programma's, omdat er research verricht moet worden, die tijd en dus geld kost. En dat is prima. En ja, dat mag van mijn belastinggeld.

Mijns inziens is het een kwestie van beschaving, dat van belastinggeld betaalde programma's hoogwaardige, relatief onafhankelijke informatie bieden. Sterker, ik zou graag willen dat mijn belastinggeld niet werd gespendeerd aan kolderieke onzinprogramma's. Het bieden van een platform voor hoogwaardige informatie siert een gemeenschap die kennis en ontwikkeling hoog heeft.

Het bestaansrecht daarvan moet een intrinsieke waarde hebben, en niet afhangen van kijkcijfers. In een krantenartikel dat ik onlangs las, las ik dat de publieke omroep in de VS 'slechts' een bereik had van 3% van de bevolking. Nou en?

Het is de keus van kijkers of ze vermaak of informatie willen zien. Daarin onderscheidt zich een ontwikkelde, democratische gemeenschap zich van een door marketing gekaapte onderbuik-mediacratie. Want dat is ook democratie: louter 'vermaak' bieden; het bespelen van de onderbuik en sentiment en emotie, en daarmee op de korte termijn macht veroveren.

Dat een relatief hoog aangeschreven Pauw & Witteman zich in toenemende mate aan sensatiezucht te buiten gaat, vind ik dan ook jammer. Het mag best wat saaier, als dat de informatieve kwaliteit ten goede komt

Ik ben een dromer, en geloof dat je met collectief betaalde, onafhankelijke informatievoorziening een bijdrage kunt leveren aan een maatschappij waarin niet de waan van de dag regeert, maar waarin een gevoel van solidariteit en onderling vertrouwen de boventoon voert. De publieke omroep kan daar bij uitstek een middel toe zijn. Al was het maar omdat 'gemaakt met uw belastinggeld' de kijker meer betrekt dan 'betaald door Sanders Meubelstad'. Hopelijk.