Akker

Aanslagen zoals in Frankrijk gepleegd zijn de mest op de akker van terreur. Niet omdat er zieltjes gewonnen zijn voor de jihad, maar omdat de reactie van Westerse overheden voorspelbaar is. Met het mantra 'voor uw eigen veiligheid' zullen er nog meer draconische anti-terreurwetten aangenomen worden. De trend die begon na de aanslagen op de Twin Towers zijn zal verhevigen. Een trend die gelijk opgaat met de toename van terreur in de gehele wereld. Dat impliceert nog geen causaal verband, maar het is opvallend.

De afstand tussen burger en overheid zal verder vergroot worden, meer dan ooit zullen burgers primair als verdachte beschouwd worden, pas daarna als belastingplichtige, en pas daarna als mens. Privacy? Maar dat geeft terroristen een vrijbrief om hun plannen te beraden! Nee, we moeten van iedereen al hun wegen nagaan. Wat verdien je, voor wie werk je, wat doe je op internet, wat zijn je reisbewegingen, wie ken je? Datastromen verzamelen, koppelen, en risicoprofielen opbouwen, daar zal op worden ingezet.

Het is een begrijpelijke reflex, en electoraal een logische reactie, maar de verkeerde. De veiligheidswinst, zo die er al is, is marginaal. Stéphane Charbonnier, de hoofdredacteur van Charlie Hebdo, werd sinds al 2012 door overheidsdiensten bewaakt. Triest dat dat nodig was, en tekenend dat het geen ruk uitmaakte - vermoord werd hij toch.

Het is niet alleen het aantal 'false positives' dat onschuldige burgers in problemen zal brengen - veel hoger dan het aantal daadwerkelijke terroristen dat je zult opsporen en, als je ze al vindt, kunt weerhouden van terroristische daden. Onschuldige burgers, die buiten hun schuld en weten om ineens als verdachte van terrorisme de boeken ingaan (en kom daar nog maar eens uit). Meer nog dan dat is het de cultuur die gekweekt wordt, eentje van 'wij' tegen 'zij', een cultuur waarin iedereen verdacht is, waarin niet eens duidelijk is wie nu 'wij' en wie nu 'zij' zijn.

Juist in zo'n cultuur zal achterdocht en onvrede welig tieren, juist in zo'n cultuur zullen mensen bang en boos worden, en radicaliseren. Het is een maatschappij waarin het 'samen' uit de samenleving is gescheurd. Terwijl samen de meeste hoop biedt, de massale protesten in Parijs en de rest van Frankrijk zijn wat dat betreft hoopgevend.

Om het maar cynisch te zeggen:  juist samen kunnen besluiten dat je als jihadi een sneue randdebiel bent - hij zal zich toch wel opblazen. Maar beter één randdebiel de lucht in, dan tien in het land.